11/12/2018 | Yazar: Kaos GL
Kaos GL, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri tarafından yayımlanan “İnsan hakları ve interseks kişiler” kitabını Türkçeleştirdi.
Kaos GL, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri tarafından yayımlanan “İnsan hakları ve interseks kişiler” kitabını Türkçeleştirdi.
Kaos GL, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri tarafından yayımlanan “İnsan hakları ve interseks kişiler” kitabını Türkçeleştirdi.
Uluslararası Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Trans ve İnterseks Derneği Avrupa Bölgesi (ILGA-Europe) eski Politika Direktörü ve Sosyal Uyum, İnsanlık Onuru ve Eşitlik için Avrupa Komitesi Bürosu (CDDECS) üyesi Silvan Agius tarafından yazılan kitabı Kaos GL adına Işıl Demirakın Türkçeleştirdi, editörlüğünü ise Murat Köylü üstlendi.
Kitap bir yandan kişinin özgür iradesiyle ve tam olarak aydınlatılmış onamı aranmadan veya zorla yapılan tıbben gereksiz ‘normalleşme’ operasyonlarının sonlanmasına diğer yandan interseks kişilere karşı ayrımcılığı önlenmesine dair iki yönlü bir eylem planını içeriyor.
Kitap interseks çeşitliliğinden bahseden “Giriş” bölümü ile başlıyor. Bu bölümü “İnterseks kişilerin tıbbileştirilmesi”, “İnsan haklarından yararlanma”, “Cinsiyetin ve toplumsal cinsiyetin yasal olarak tanınması”, “Ayrımcılık yasağı ve eşit muamele”, “Adalete erişim ve hesap verilebilirlik” bölümleri takip ediyor.
“İnterseks kişilerin insan haklarından daha fazla yararlanabilmesi konusu acil ihtiyaç konumunu korumaktadır”
Kitabın amacı giriş bölümünde şöyle açıklanıyor:
“Cinsiyet ve toplumsal cinsiyetin (ç.n.: sex and gender) yalnızca iki seçenek üzerinden sınıflandırılması toplumumuzun iliklerine işlemiştir ve etrafımızdaki dünyayı anlayıp düzenlememizde temel oluşturur. Tüm insanlığın ‘K’ (kadın) ve ‘E’ (erkek) olarak iki kategoride sınıflandırılması ve bu kategorilerin kimlik belgelerindeki kullanımlarıyla pekiştirilmesi, bu sınıflandırmaya uymayan kişileri insan hakları ihlalleriyle karşı karşıya bırakır. Bunlar arasında, interseks kişiler özellikle hassas bir konumdadır.”
“Varsayılan ikili cinsiyet ayrımına dayalı kalıpların yanı sıra erkek ve kadın olarak adlandırılan bedenleri temel alan tıbbi standartlar, interseks kişilerin sürekli olarak maruz bırakıldığı cerrahi ve tıbbi müdahalelerin kurumsallaşmasına yol açmıştır. Bu durum, operasyonların tıbben gerekli olmayıp yalnızca kozmetik kriterlerle uygulandığı veya ilgili bireylerin operasyon öncesinde fikirlerine başvurulmadığı veya bilgilendirilmediği şartlarda bile geçerlidir. İnterseks bedenler etrafındaki utanç ve gizlilik perdesi bu uygulamaların onlarca yıldır süregelmesine neden olurken, tehdit altındaki insan hakları meseleleri büyük ölçüde göz ardı edilmiştir.”
“Günümüzde bile, Avrupa toplumu, interseks kişiler gerçeğinin farkında olmaktan uzaktır. Fakat artan sayıda interseks gruplarının ve bireysel aktivistlerin öncü girişimleri sayesinde, insan hakları topluluğu ve uluslararası örgütler konu hakkında giderek daha çok bilinçlenmekte ve insan hakları standartlarının bu konudaki kaygıları ele alması doğrultusunda çalışmaktadır.”
“Mayıs 2014’de, İnsan Hakları Komiseri, interseks kişilerin karşılaştığı insan hakları sorunlarının altını çizen, ‘Oğlan mı kız mı kişi mi – Avrupa’da interseks kişiler yok sayılıyor’ başlıklı bir İnsan Hakları Notu yayımladı. Okumakta olduğunuz bu kitapçık, daha ayrıntılı bir rehber rolü üstlenip Komiser’in konu hakkındaki tavsiyelerini ortaya koymaktadır. Hükümetleri ve uygulamacıları/doktorları, dünya çapında bu alandaki iyi uygulamaların yanı sıra, güncel etik ve insan haklarını ilgilendiren gelişmeler hakkında bilgilendirmektedir. Belgenin yazıya dökülmesinin öncesinde interseks aktivistleri ile hukuk ve tıp dalındaki uzmanların fikirlerine başvurulmuştur.”
“İnterseks kişilerin durumlarını anlamak ve gereken müdahaleleri yapmak yönünde birçok olumlu adım atılmıştır. İnterseks kişilerin beden bütünlüğüne dönük ihlallere gönderme yapan, kısırlaştırma üzerine Birleşmiş Milletler’in (BM) kuruluşlar arası açıklamasının kabul görmesi, tıbbi ve insan haklarına dayalı yaklaşımların birleştirilmesi açısından bir dönüm noktası oluşturmuştur. Tıpta etiği hedefleyen ulusal kurullar tarafından interseks meselelerini konu alan raporlar yayımlanması, karşılaşılan sorunlar hakkında bilinçlenme konusunda katkıda bulunmuştur. Aynı zamanda, eşit muamele mevzuatı reformları aracılığıyla, interseks kişileri ayrımcılığa karşı İnsan hakları ve interseks kişiler u Sayfa 8 korumada faydalı girişimlerde bulunulmuştur. Ancak, bu olumlu gelişmeler halen istisna teşkil etmektedir. İnterseks kişilerin insan haklarından daha fazla yararlanabilmesi konusu acil ihtiyaç konumunu korumaktadır.”
“Bu kitapçık, iki yönlü bir eylem planı geliştirilmesini teşvik etmeyi hedeflemektedir. Bir taraftan, bireyin özgür iradesiyle ve tam olarak aydınlatılmış onamı aranmadan veya zorla yapılan tıbben gereksiz ‘normalleşme’ operasyonlarının üye ülkeler tarafından sonlandırılması çağrısında bulunmaktadır. Öte taraftan, interseks kişilere karşı ayrımcılığı önleme, cinsiyetlerinin resmi belgelerde uygun biçimde kabul görmesi ve adalete erişim konularında olası çıkış yolları ortaya koymaktadır.”
Kitabın online haline ulaşmak için tıklayın.
Etiketler: insan hakları
