11/08/2020 | Yazar: Yıldız Tar
Azerbaycan’dan QueeRadar’ın raporuna göre medya LGBTQ+’lara çok az yer veriyor, ayrımcı dil ve nefret söylemi yaygın.
Azerbaycan’dan QueeRadar inisiyatifi ülkede LGBTİ+’ların medyadaki temsilini izliyor. Örgütün son yayınladığı rapor Azerbaycan’da medyadaki LGBTİ+ temsilini ortaya koyuyor.
Eylül 2017'den Aralık 2019'a kadar QueeRadar, cinsiyet kimliği ve cinsel yönelime dayalı nefret söylemi örnekleri için 23 Azerbaycan medya kuruluşunun çevrimiçi versiyonlarını araştırdı. Çalışma sırasında 1210 materyal (haberler, makaleler, röportajlar ve köşe yazıları) değerlendirildi. Bunların yüzde 16'sı olumlu ve yüzde 84'ü olumsuz olarak değerlendirildi. Haberlerde ayrımcı dil öne çıkıyor.
Bu dönemde LGBTQ+ haklarıyla ilgili bir röportaj için LGBTQ+ örgütlerine sadece 65 makalenin başvurduğu ortaya çıktı. Bu, değerlendirilen materyallerin yüzde 5,7'sini oluşturuyor.
Raporda Eylül 2017'de Azerbaycan polisinin LGBTİ+’ları tutuklaması ve işkence yapması da hatırlatılarak, “Bu konu neredeyse tüm yerel medyada, ayrımcı bir dil kullanılarak ve hükümetin bakış açısından konuşarak geniş bir şekilde ele alındı. Böylelikle basın, LGBTQ+ hakkında olumsuz klişeler ve düşünceler yayarak davranışlarını ve yaşamlarını bir kez daha çarpıttı” deniliyor.
Raporda basının LGBTQ+’lara sansasyonel bir yaklaşımı olduğu ve LGBTQ+’ların “siyasi muhaliflere hakaret etmek” için kullanıldığı da vurgulanıyor.
QueeRadar raporu medyanın bu alandaki bilgi veya farkındalık eksikliğinin yanı sıra medyanın nefret söylemini kışkırtmadaki rolünü vurgulamaya çalışıyor. Rapor ayrıca LGBTQ+ konularını işleyen gazeteciler için tavsiyeler de sunuyor.
Raporun Azerbaycan dilinde yayınlanan haline şuradan; İngilizcesine ise şuradan ulaşabilirsiniz.
Türkiye’de durum ne?
11 yıldır medyayı izleyen Kaos GL Derneği’nin, LGBTİ+’ların gazetelerde nasıl yer aldığına ilişkin 2019 Medya İzleme Raporu’na göre metinlerin yüzde 44’ü (1150) hak haberciliği kapsamında değerlendirildi. Bütün metinlerin yarısından fazlasını (yüzde 56) oluşturan 1493 metin ise hak haberciliğine aykırı bulundu. Bu metinlerde ya LGBTİ+’ların temel haklarının ihlal edildiği, nefret söylemi ve/veya ayrımcı dil içerdiği ya da metinlerin LGBTİ+’lara ilişkin önyargıları beslediği tespit edildi.
2018 yılında bu oranlar neredeyse yarı yarıya iken, 2019’da LGBTİ+’ların haklarını ihlal eden, nefret söylemini yayan, ayrımcı dil kullanan, önyargılı içerik sayısında hem rakamsal hem de oransal anlamda bir artış yaşandı.
LGBTİ+ örgütlerinin LGBTİ+ haklarına ilişkin görüşleri 2019’da yazılı basında kendisine ancak 55 metinde yer bulabildi. Bu, hak haberciliği kapsamında değerlendirilen haberlerin yüzde 5’ini oluştururken, bütün haberlerin ise sadece yüzde 2’sine tekabül ediyor. Yazılı basında yer alan LGBTİ+ örgütlerinin LGBTİ+ haklarına ilişkin görüşlerinin yarısına yakınını ise Kaos GL Derneği’nin çalışmaları ve dernek temsilcilerinin basına verdikleri demeçler oluşturuyor.
Raporun online haline ulaşmak için tıklayın.
Etiketler: medya, yaşam, dünyadan
