22/08/2019 | Yazar: Aslı Alpar
Beden uyum sürecini başlatabilmek için mücadele eden trans kadın mahpus Buse’nin karşılaştığı sağlık hakkı engellerini ve yürütülen hukuki mücadeleyi avukatı Eren Keskin anlatıyor.
Beden uyum sürecini başlatabilmek için mücadele eden trans kadın mahpus Buse’nin karşılaştığı sağlık hakkı engellerini ve yürütülen hukuki mücadeleyi avukatı Eren Keskin anlatıyor.
Tekirdağ 2 Nolu F Tipi Kapalı Erkek Cezaevi tutulan trans kadın mahpus Buse 5 yıldır beden uyum sürecini başlatabilmek ve “istediği bedende yaşayabilmek” için mücadele ediyor.
Bu süreç içinde önce Adalet Bakanlığı ardından da Sağlık Bakanlığı tarafından Buse’nin trans geçiş operasyonu olabilmesi engellendi. Sağlık hakkı ihlal edilen Buse sesini duyurabilmek için defalarca açlık grevi ve ölüm orucuna başladı.
Dün (21 Ağustos) Buse’nin arkadaşlarının düzenlediği basın açıklamasında, Buse’nin “bedenindeki hapishaneden” kurtulabilmek için kendisine zarar verdiği kamuoyu ile paylaşıldı. Buse’nin karşılaştığı sağlık hakkı engelleri ve bu engellere karşı yürütülen hukuki mücadeleyi Buse’nin avukatı Eren Keskin’le konuştuk.
Avukat Keskin “Buse’nin dayanacak gücü kalmadı” diyor ve kaosGL.org okurları için süreci anlatıyor.
Buse trans geçiş operasyonları için tüm prosedürleri tamamladı mı?
Evet, Buse Medeni Kanun’un 40. maddesinde belirtilen tüm hukuki prosedürü tamamladı. Yani psikolojik ve fiziksel açıdan tam teşekküllü bir hastaneden trans geçiş operasyonu olabileceğine dair belgesi var. Mahpusta olmayan bir kişi bu süreci tamamladığında hemen beden uyum operasyonunu yaptırabilir. Ancak Buse’nin bu hakkı engelleniyor.
Hangi kurum engelliyor?
Buse’nin trans geçiş operasyonu olmasını önce Adalet Bakanlığı engelledi. Bakanlık Buse’nin bu ameliyatı yaptırmasının “zorunlu” olduğunu belirten bir belge istedi. Bu belge trans geçiş ameliyatlarını düzenleyen ilgili kanunda istenen bir belge değil. Yine de Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nden Buse’nin bu ameliyatı yaptırmasının “zorunlu” olduğunu bildiren raporu aldık.
Peki, neden halen Buse’nin ameliyatı engelleniyor?
Çünkü raporu almamıza rağmen bu defa da Sağlık Bakanlığı “Bu ameliyatın hayati öneme sahip bir ameliyat olmadığı”nı ileri süren bir karar verdi. Bu karara ilişkin yürütmeyi durdurma talepli dava açtık ancak yargı uzun sürüyor ne yazık ki. Ve Buse’nin dayanacak gücü kalmadı.
Daha önce bu operasyonu mahpusken gerçekleştirilen trans olmadı mı?
İlginç olan da bu. Daha önce mahpus trans kadınlar bu ameliyatları oldu, izinleri çıktı. Yalnızca, bu operasyonu hapishanedeyken geçiren trans kadınlar adli hükümlüydü. Bu sebeple biz Buse’nin siyasi hükümlü olmasından da kaynaklanan bir zorluk çıkarıldığını düşünüyoruz.
“Buse ‘Katlanamıyorum’ diyor”
Dün (21 Ağustos) düzenlediğiniz basın açıklamasında sağlık hakkı engellenen Buse’nin kendine zarar verdiğini duyurdunuz…
Evet, kendisinin izniyle bu bilgiyi kamuoyuyla paylaştık. Biliyorsunuz Buse defalarca açlık grevi ve ölüm orucu yapmak zorunda kaldı sesini duyurmak için. Ve her defasında biz dışarıdakilerin ricasıyla durdurdu bu eylemlerini. Ancak tüm hukuki prosedürleri yerine getiren ve 5 yıldır bu konuda mücadele eden Buse’nin karşılaştığı hak ihlalleri ve engellemelere dayanacak gücü kalmadı. “Katlanamıyorum” diyor, “bir an önce bedenindeki hapishaneden kurtulmak istiyorum” diyor. İçeride geçireceği daha 15 yıl var. Son olarak ne yazık ki kendine zarar verdi ve cinsel organını kesti. Bu Buse’nin çığlığı gibi bir şey oldu.
Bu olay olduğunda sizinle hemen görüşebildi mi?
Hemen görüşebildik. Ama şunu ifade edeyim, Buse’nin koğuşta yalnız olmaması çok büyük bir şans. Buse’nin bu eylemini aynı koğuşu paylaştığı trans arkadaşı haber veriyor ve Buse hemen hastaneye götürülüyor. Aksi durumda Buse’yi kaybedecektik.
Şimdi sağlığı nasıl?
Buse hastanede yattı, sonda ile yaşamını sürdürdü uzun bir süre. Ama şimdi Metris Cezaevindeki rehabilitasyon merkezinde. Son görüşmemizde daha iyiydi, Buse’yi hayatta tutan tek şey ameliyat olabileceği umudu.
Peki, operasyon nasıl yapılacak? Mahpus olmasından kaynaklı dezavantajları var mı?
Ameliyat sadece mahpus koğuşu olan hastanelerde yapılır. Daha önce trans mahpusların operasyonları Marmara Tıp Fakültesi’nde olmuştu, bir ihtimal yine burada olabilir. Hastane bu tür ameliyatlarda başarılı. Buse’nin bu durumda başka bir dezavantaj ya da hak ihlali yaşamaması için Türkiye İnsan Hakları Vakfı’ndan doktor arkadaşlar da süreci takip edecekler.
Umarım olmaz ama ya yeni bir engel çıkarılırsa?
Dediğim gibi biz Sağlık Bakanlığı’nın verdiği karar karşı yürütmeyi durdurma davamızı sürdürüyoruz. Ancak yeni bir engel olasılığına karşı bir kampanya başlattık: Buse Yaşasın! Yalnızca Buse için değil cezaevlerinde daha fazla trans kadın ayrımcılık ve kötü muameleye maruz kalmasın diye de herkesi bu dayanışmaya destek vermeye çağırıyoruz.
Süreci Twitter'da @buseyasasin hesabı ve #BuseYaşasın heştegi üzerinden takip edebilirsiniz.
İlgili haberler:
Trans kadın mahpus Buse, sağlık hakkına erişim için “ölüm orucunda”!
“Adalet Bakanlığı Buse’nin yasal hakkını gasp ediyor”
Trans kadın mahpus Buse ile dayanışma çağrısı!
Trans kadın mahpus Buse, yeniden “ölüm orucunda”!
Trans kadın mahpus Buse için Birleşmiş Milletler’e başvuru
Buse için Sağlık Bakanlığı’na faks çağrısı
Trans mahpus Buse “ölüm orucuna” ara verdi
Trans kadın mahpus Buse için kampanya başlıyor: Buse yaşasın diye!
Etiketler: insan hakları
