15/06/2010 | Yazar: KAOS GL
'Cinsiyet, Irk, Sınıf'ın temel tezi, kadınların dünyadaki bütün işlerin üçte ikisini yapmalarına rağmen dünya gelirinin yüzde 5'ini elde etmeleri ve dü
'Cinsiyet, Irk, Sınıf'ın temel tezi, kadınların dünyadaki bütün işlerin üçte ikisini yapmalarına rağmen dünya gelirinin yüzde 5'ini elde etmeleri ve dünyadaki malların yüzde 1'den azına sahip olmaları üzerine kurulu. Ekonomik araştırmalara göre, dünyadaki yoksulların yüzde 70'ini kadınlar oluşturuyor'
Pek çok feminist ev işlerinin kadının kurtulması gereken bir yük olduğuna inanmış ve kadının özgürleşme yolunda bu kurtuluşu önemli bir yere koymuştur. Özellikle 1970’lerde doruk noktasını yaşayan ikinci dalga kadın hareketinden sonra, kadının özgürleşmesi ev dışında çalışarak ekonomik özgürlük kazanmasına ve doğası gereği yükümlü olduğu varsayılan ev işlerinden uzaklaşmasına bağlı sayılmıştır. Bu bağlamda, ev işleri için ücret talep edilmesi, kadının zaten kurtulmaya çalıştığı bu işlerin üzerine yapışmasıyla sonuçlanacağı gerekçesiyle pek çok kesimden kadın tarafından haklı bir mücadele olarak görülmemiştir. 90’lı yıllardan günümüze kadar ise hem Batı’da hem de Türkiye’de ‘çocuk da yaparım kariyer de’ ekseninde sloganlar türemiş, iş yaşamında kariyer basamaklarını tırmanan kadının da ev işlerinden, çocuk bakımından kopmadan hayatına devam edebileceği iddia edilmeye başlamıştır. Ancak yine de, kadının sadece ev işi yaparak geçimini sağlayabilmesi fikri, hep bir geri adım olarak değerlendirilmiştir. Bunun sonucu da kadının evde ve ofiste çalışarak çifte mesai yapması olmuştur.
Feminist gündem açısından önemli olan bu tartışmaları derinlikli bir şekilde ele alarak somutlaştıran bir kitap yayımlandı: Cinsiyet, Irk, Sınıf: Kadınlardan Yeni Bir Perspektif. Kitabın yazarı, yetmiş dokuz yaşında Amerikalı bir kadın hakları aktivisti ve yazar olan Selma James, hayatının elliden fazla yılını kadın emeği ekseninde mücadele etmeye adamış. Yazarın elli yılı aşkın süre zarfında yazdığı makalelerden derlenmiş kitapta, kadın emeği eksenli bir mücadelenin yukarıdaki söylemin tam aksine kadın için tüm özgürlüklerin yolunu açacağı; ev dışında çalışmaya yönlendirilen kadının çifte mesai gerçeğinden dolayı iki kez sömürüldüğü iddia ediliyor. Cinsiyet, Irk, Sınıf, ev içi emek, seks işçiliği, yoksulluk, eşit ücret gibi konuları tartışırken aslında James’in uzunca bir döneme yayılan aktivizm deneyimini yansıtıyor. Cinsiyet, Irk, Sınıf’ın temel tezi, kadınların dünyadaki bütün işlerin üçte ikisini yapmalarına rağmen dünya gelirinin yüzde 5’ini elde etmeleri ve dünyadaki malların yüzde 1’den azına sahip olmaları üzerine kurulu. Ekonomik araştırmalara göre, dünyadaki yoksulların yüzde 70’ini kadınlar oluşturuyor. Bu kadar iş yapmalarına rağmen kadınlar toplumun ekonomik açıdan aktif görülen kesimine dahil değiller. Bu bağlamda ev içi emeğin ücretlendirilmesi ve kadınların ekonomik açıdan aktif kesime dahil edilmeleri gerektiğini savunan James, bir yandan da ‘ücretlendirilmeyen emek’ kavramını literatüre katıyor. Tartışmalarda en dikkat çekici olan, James’in sınıf kavramını taban hareketlerini kapsayacak şekilde genişleterek, sınıf merkezli bir mücadele yürütülmesi gerektiğini savunması. Elbette bahsi geçen sol literatürdeki işçi sınıfı değil. James, kadınların, seks işçilerinin, LGBT bireylerin, farklı etnisiteye sahip insanların, yani aslında egemen ideolojinin görmezden geldiği, sindirmeye çalıştığı tüm kimliklerin oluşturacağı bir sınıfın mücadelesinden bahsediyor. Ayrıca kitap, 20. yüzyılın ikinci yarısına kadın bakış açısıyla ışık tutuyor.
CİNSİYET, IRK, SINIF
Kadınlardan Yeni Bir Perspektif
Selma James
bgst Yayınları
2010
370 sayfa, 20 TL.
Feminist gündem açısından önemli olan bu tartışmaları derinlikli bir şekilde ele alarak somutlaştıran bir kitap yayımlandı: Cinsiyet, Irk, Sınıf: Kadınlardan Yeni Bir Perspektif. Kitabın yazarı, yetmiş dokuz yaşında Amerikalı bir kadın hakları aktivisti ve yazar olan Selma James, hayatının elliden fazla yılını kadın emeği ekseninde mücadele etmeye adamış. Yazarın elli yılı aşkın süre zarfında yazdığı makalelerden derlenmiş kitapta, kadın emeği eksenli bir mücadelenin yukarıdaki söylemin tam aksine kadın için tüm özgürlüklerin yolunu açacağı; ev dışında çalışmaya yönlendirilen kadının çifte mesai gerçeğinden dolayı iki kez sömürüldüğü iddia ediliyor. Cinsiyet, Irk, Sınıf, ev içi emek, seks işçiliği, yoksulluk, eşit ücret gibi konuları tartışırken aslında James’in uzunca bir döneme yayılan aktivizm deneyimini yansıtıyor. Cinsiyet, Irk, Sınıf’ın temel tezi, kadınların dünyadaki bütün işlerin üçte ikisini yapmalarına rağmen dünya gelirinin yüzde 5’ini elde etmeleri ve dünyadaki malların yüzde 1’den azına sahip olmaları üzerine kurulu. Ekonomik araştırmalara göre, dünyadaki yoksulların yüzde 70’ini kadınlar oluşturuyor. Bu kadar iş yapmalarına rağmen kadınlar toplumun ekonomik açıdan aktif görülen kesimine dahil değiller. Bu bağlamda ev içi emeğin ücretlendirilmesi ve kadınların ekonomik açıdan aktif kesime dahil edilmeleri gerektiğini savunan James, bir yandan da ‘ücretlendirilmeyen emek’ kavramını literatüre katıyor. Tartışmalarda en dikkat çekici olan, James’in sınıf kavramını taban hareketlerini kapsayacak şekilde genişleterek, sınıf merkezli bir mücadele yürütülmesi gerektiğini savunması. Elbette bahsi geçen sol literatürdeki işçi sınıfı değil. James, kadınların, seks işçilerinin, LGBT bireylerin, farklı etnisiteye sahip insanların, yani aslında egemen ideolojinin görmezden geldiği, sindirmeye çalıştığı tüm kimliklerin oluşturacağı bir sınıfın mücadelesinden bahsediyor. Ayrıca kitap, 20. yüzyılın ikinci yarısına kadın bakış açısıyla ışık tutuyor.
CİNSİYET, IRK, SINIF
Kadınlardan Yeni Bir Perspektif
Selma James
bgst Yayınları
2010
370 sayfa, 20 TL.
Etiketler: kültür sanat
