Gaspa Maruz Kalanlar Ne Yapmalı?

Eşcinsel ve biseksüel erkeklerin maruz kaldığı şiddet eylemlerinin başında gasp geliyor. Sürekli medyaya yansıyan gasp haberlerinin izini kimse sürmüyor.

 

Gasp edilen eşcinsel ve biseksüeller adalete erişebiliyor mu? Eriştiklerinde ne oluyor? Mağdurken fail mi oluyorlar? Peki, eşcinsel ve biseksüel erkekler gaspa uğradıklarında ne yapmalılar? Bu soruları Kaos GL Hukuk Ağı üyesi avukatlarımız İstanbul’dan Rozarin Seda Kip, İzmir’den Oktay Cerit ve Ankara’dan Kaan Dinç’e sorduk.

 

 

Avukat Oktay Cerit: Gasp hem kolay, hem zor davalardandır. Ceza hukukunda en önemli mesele somut vakıanın  örneğin gaspta maddi ve manevi unsurunun saptanması oluyor. Yasadaki tanıma uygun icrayi faaliyet gerçekleşmiş mi? Mağdurların, suçtan zarar görenlerin LGBT’ler olduğu vakit ne yazık ki uygulama kabulü mümkün olmayan yorumlarda bulunabiliyor.

Her şeyden önce bir zorlamanın karşılığı cebir ve şiddetle hırsızlık yapılması diye çok genel olarak tariflersek mağdurların gördüğü şiddeti bir şekilde somutlaştırıp dosya sunmaları gerekir. Olayın hemen akabinde herhangi bir hastaneden alınacak darp raporu yeterli olur. Fakat iddianame aşamasında kati raporun peşini bırakmasınlar. Gasp, yağma suçunda teşebbüs olmaz. Buna dikkat edilsin. Bir de cebir ve şiddetin illa ki fiziksel güç kullanımı olarak algılanmaması lazım. Akşam eve çağırdığınız kişi eğer içeceğinize bir şey atar yahut bir şekilde sizi uyutur ve evi soyarsa yağma suçu yine oluşmuş olur. Mefruz cebir varlığı üzerine mutlaka gidilmelidir. Maksada uygun vasıtada üzerinde durulmalı. Bir kişiyi yıldıracak en ufak çakı tarak çakmak vs. cebir ve şiddetin ispatında işe yarar. Mağdurlar kesinlikle alınmak istenen eşyanın hâkimiyetini çok önemli yahut kıymeti aşırı fazla değilse, tabi bu olaya göre değişir, faile geçirsinler. Çünkü çalınan eşya failin asli yahut feri zilliyetliğinde çıkarsa yağma gerçekleşmiş sayılıyor.

 

 

Avukat Oktay Cerit: Mağdurlar mutlaka kolluğa başvursunlar. Kolluğun ihmali bir şekilde aşılır. Haksız tahrik indirimi gaspta çalınan eşyanın hâkimiyeti yahut zilliyetliği failde çıkarsa kesinlikle uygulanmaz. Eylemin ağırlık noktasının eşyaya değil şahsa yönelik olması gerek yoksa bir anda yağma kapkaça girebilir. O yüzden tanık beyanı ve darp raporu çok önemli.

Gasba uğradık ve şikâyetçi olduk, bu aşamada neyle karşılabiliriz?

 

Avukat Kaan Dinç: Gaspa uğradıktan sonra derhal durumu kolluk kuvvetlerine ya da doğrudan Cumhuriyet Savcılığına durumu bildirmemiz gerekmektedir. Kolluk tarafından ya da Cumhuriyet Savcılığı tarafından sorgulama aşaması gerçekleştirilir. Olayı ince ayrıntısıyla anlatmamız gerekmektedir. Herhangi bir saldırı olduysa sağlık kontrolünden geçerek bu durumun tespit edilmesi gerekir. Eğer böyle bir şey söz konusu olursa zaten kolluk ya da savcılık tarafından da sağlık kontrolünden geçirilirsiniz. Bu aşamadan sonra Cumhuriyet savcısı kendisi ya da denetimindeki adli kolluk vasıtası ile maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için şüphelinin lehine veya aleyhine olan delilleri toplar ve araştırmalar yapar. Soruşturma evresi üç şekilde sona ermektedir:

 

1- Kovuşturmaya yer olmadığı kararı ile,

2- İddianame düzenlenerek mahkemeye verilmesi ile,

3- Şartlar varsa kamu davasının açılmasının ertelenmesi ile.

Cumhuriyet savcısı, soruşturma evresi sonunda kamu davasının açılması için yeterli şüpheye ulaşamazsa kovuşturmaya yer olmadığına karar verir. Bunun yanında soruşturma evrakı içinde hakkında iddianame düzenlenen suç veya şüpheliler dışında, dava açmak için yeterli kanıt bulunmayan suç ve şüpheliler de varsa onlar hakkında ise kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin ek karar düzenler.

 

 

Rozarin Seda Kip: Biseksüel erkeklerin ve geylerin uğradığı hak ihlallerinin yargılama süreci hâkimin tutumu ile çok doğru orantılı. Bu durumda avukatlar eşliğinde bir yargılamada hâkim biraz daha yumuşak tavırlı ve adil olma çabası içinde olabiliyor, birey yalnız ise hâkim" evladım işin gücün yok mu, be ne hal?", ya da "adam gibi olmuyorsunuz" gibi azar ya da öğütlere bile girebiliyor. Sonuçta ise genelde sanıklar ya beraat edebiliyor ya da hüküm ertelenebiliyor. Bireyin kendini ifade edebilmesi, deliller ile gerçekten iyi bir savunma ile de karar değişebiliyor.