26/10/2017 | Yazar: Aslı Alpar

Görünür şekilde interseks olmanın hâlâ oldukça zor olduğu günümüzde, intersekslerin mücadelesine nasıl destek olabilirsiniz?

İntersekslerin mücadelesine nasıl destek olabilirsiniz? Kaos GL - LGBTİ+ Haber Portalı

Görünür şekilde interseks olmanın hâlâ oldukça zor olduğu günümüzde, intersekslerin mücadelesine nasıl destek olabilirsiniz?

İllüstrasyon: Aslı Alpar

İntersekslerin, seslerini yükseltme ve maruz kaldıkları hak ihlallerini ifade etme cesareti bulması kolay değil. Bunun için, gizlilik, utanç, patolojizasyon ya da self patolojizasyon ve toplumun interseksler ile ilgili büyük bilgisizliğini aşmak zorundalar.

Buna rağmen intersekslerle ilgili 2015 yılında gerçekleşen olumlu gelişmeler intersekslerin yaşadığı sorunların görünür olması ve onların cesaretlenmesi konusunda oldukça heyecan verici. Önce 1 Nisan tarihinde Malta, dünyanın, interseks bireylerin cinsiyet özellikleri bağlamında fiziksel anatomilerini ve bedensel bütünlüklerini koruyan ilk ülkesi oldu. Ardından Malta ve Yunanistan Avrupa’da interseks bireyleri ayrımcılığa karşı açıkça koruyan ilk ülkeler oldu.

İntersekslerle ilgili 2015 yılında ayrıca çok önemli iki belge yayımlandı. Bunlardan biri Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komisyonu’nun “İnsan Hakları ve İnterseks Bireyler” başlıklı sorun raporu, diğeri ise Avrupa Temel Haklar Ajansı’nın “İnterseks Bireylerin Temel Haklara Erişim Durumu” raporuydu. Bu raporlar, Avrupa’da cinsiyet “normalleştirme” operasyonlarının, bireyin rızası olmadan hâlâ sürdürüldüğüne dikkat çekti.

Dünyada bu gelişmeler yaşanırken, intersekslerin mücadelesine nasıl destek olabilirsiniz? Pembe Hayat LGBTT Dayanışma Derneği, Kaos GL Derneği, İntrseks Anatolya, ILGA Europe ve OII Europe tarafından hazırlanan “İnterseks Bireylerin İnsan Haklarını Savunmak” broşüründe Dan Christian Ghattas interseksler için yapabileceklerinizi yedi madde ile şöyle özetliyor:

1. Bununla ilgili konuşun!

Bilgi eksikliği, interseks bireylerin karşılaştıkları ayrımcılık ve insan hakkı ihlallerinin en önemli sebeplerinden biridir. Bilgiyi yayarak interseks bireylerin varlığını ve karşı karşıya kaldıkları insan hakkı ihlallerini duyurabilir, böylece toplumun interseksler için daha kucaklayıcı ve güvenli hale gelmesine katkı sunabilirsiniz. Buna interseks bireylerin varlığını ve meselelerini yaşamın ve politikanın her alanında görünür hale getirmek de dâhildir.

2. İnterseks bireyler için güvenli alan yaratın!

Örgütünüzde, iş yerinizde, arkadaşlarınız ya da aileniz arasında interseks bireyler olabilir, görünür olabilmeleri için onlara güvenli bir alan sağlamanız hayati önemdedir. Bu bireyler henüz açılmak için güvende hissetmeyebilirler. Bazen interseks bireyler bile interseks olduklarını henüz bilmiyor olabilirler. Her interseks birey, kuir (queer) olmayabilir. LGBT olsalar da olmasalar da, interseks bireylerin kendi kimlikleri ile rahat edebilecekleri alanlar sağlayabildiğinizden emin olun.

3. “İ” harfini çalışmalarınıza entegre edin!

Çalışma arkadaşlarınızı, örgüt üyelerinizi ve ağınızı, intersekslerin insan hakları konusunda bilgilendirin. İlk adım olarak, interseks aktivistlerine size eğitim ya da tavsiye verip veremeyeceklerini sorun. Bu sayede intersekslerin sorunlarını, interseks örgütlerinin karşılaştıkları zorlukları ve ülkenizde intersekslerin durumunu iyileştirmek için neler yapabileceğinizi daha iyi öğrenebilirsiniz. OII Avrupa ve ILGA Avrupa web sitelerini takip ederek konuyla ilgili son güncellemelerden haberdar olabilirsiniz. Malta Deklarasyonu (2013) ile formüle edilen talepler Avrupa ve dünyadaki interseks insan hakları savunucularının temel talepleridir. “Riga Raporu” (2014) ise Avrupa interseks insan hakları hareketinin amaç ve hedeflerini ortaya koymaktadır. Bu iki belgede ifade edilenleri dikkate alarak hareket etmek doğru olacaktır.

4. İnterseks aktivistlerini ve örgütlerini destekleyin!

Görünür şekilde interseks olmak hâlâ oldukça zor bir iş. Buna rağmen, Avrupa çapında interseks aktivistlerinin ve örgütlerinin sayısı artmakta ancak bu kişi ve örgütler ya çok az fon ile ya da hiç fon alamadan çalışmakta. Bir interseks aktivisti olmak genellikle düzenli bir gelir sahibi olma şansından vazgeçmek anlamına geliyor. Fon yetersizliği nedeniyle, profesyonel ve özel uzmanlık gerektiren işleri ücretsiz sunmanız bekleniyor. İnterseks aktivistleri ve örgütlerine finansal yardım sunmak, benzersiz uzmanlıklarını paylaşabilmeleri için büyük önem taşıyor. Eğer interseks örgütlerine katkı sunabilecek finansal kaynaklarınız varsa, bu yardım etmenin çok iyi bir yolu olacaktır.

5. İnterseks haklarını savunurken intersekslerle birlikte olun!

İnterseks örgütleri ile birlikte çalışın ve yeni müttefikler bulmalarına yardımcı olun. İnterseks insan hakları örgütleri, intersekslerin karşılaştıkları hak ihlalleri ile ilgili en güncel bilgiyi alabilmek için başvurulabilecek en iyi iletişim noktalarıdır. İntersekslere ya da örgütlerine hangi stratejileri uyguladıklarını ve hedeflerine ulaşmaları için nasıl yardım edebileceğinizi sorun. Bu, düzenli olarak eposta listenizde bazı materyaller paylaşmak şeklinde de olabilir, Facebook’ta bilgi paylaşmak ya da hak savunucularının yasa yapıcılarla, siyasi partilerle, eşitli kurumlarıyla, kanaat önderleri ile anaakım insan hakları örgütleri ile ya da başka ilgililerle iletişim kurmalarına yardım etmek de olabilir.

6. İnsan hakları standartları ve araçlarından faydalanın!

Uluslararası insan hakları oluşumlarının interseksle ilgili açıklamalarını ön plana çıkartın. Tüm ilgili mercileri Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiserliği’nin önerilerini uygulamak için teşvik etmek çok faydalı olacaktır. Ülkenizde interseks bireylerin insan hakları durumunu takip edin. İnterseks bireylere, yaşadıkları insan hakları ihlallerini ve ayrımcı uygulamaları ülkenizdeki interseks örgütleri ve insan hakları ya da eşitlik kurumlarına raporlamalarında yardımcı olun. Uluslararası düzeyde, kullanılabilecek pek çok araç vardır. Örneğin, eğer Avrupa Birliği üyesi bir ülkede yaşıyorsanız interseks aktivistlerinin AB Temel Haklar Ajansı raporları için veri toplamalarına yardımcı olabilirsiniz. Avrupa Konseyi düzeyinde, OII Avrupa ve ILGA Avrupa’ya Irkçılık ve Hoşgörüsüzlük Karşıtı Avrupa Komisyonu (ECRI) için periyodik ülke raporları hazırlamalarında yardımcı olabilirsiniz.

7. LGBT aktivistleri için tavsiyeler

Özellikle de örgütünüzde interseks liderliği yoksa sadece interseks üzerinde çalışmaya başlamak için lütfen kapsamlı bir fon talebiyle başvurmayın. Lütfen interseks bireylerin ihtiyaçlarının LGBT ihtiyaçlarından farklı olacağını göz önünde bulundurun. Girişiminizin sonuçlarını ve intersekslerin sorunlarını anladığınızdan emin olmadan harekete geçmeyin. “İnterseks haklarını savunurken intersekslerle birlikte olun”, bu basit kuralı her zaman hatırlayın.

“İnterseks Bireylerin İnsan Haklarını Savunmak”

Bu tavsiyeler, Ekim 2016 tarihinde, Pembe Hayat LGBTT Dayanışma Derneği, Kaos GL Derneği, İntrseks Anatolya, ILGA Europe ve OII Europe tarafından hazırlanan “İnterseks Bireylerin İnsan Haklarını Savunmak” broşürden alınmıştır.

Broşürün tamamı için lütfen burayı ziyaret ediniz.


Etiketler: insan hakları
nefret