Kadın Çalıştayında Cinsel Yönelim Ayrımcılığı Konuşuldu

Medyada Kadın Algısı, İstihdamı ve İstismarı çalışayı Bolu'da tamamlandı. Çalıştayda sonuç bildirgesi hazırlandı. Kadın çalıştayı katılımcıları acil eylem planını hazırlandı. Maddeler üzerinde uzlaşma sağlanması için katılımcılar fikirlerini beyan etti.

Kurulda bulunan Prof. Dr. Yasemin İnceoğlu, Yenişafak gazetesinden Özlem Albayrak, Milliyet gazetesinden Mehveş Evin ve akademisyen Yıldız Ramazanoğlu maddeleri katılımcılara sundu.

Rol model anlamında kadın tanımlaması sorununda başörtüsü meselesinin diğer kadın modellerinden farklı şekilde yer alması gerektiği belirtildi.

Gazeteci- yazarlar Ahmet Taşgetiren, Özlem Albayrak, başörtüsü takan kadınların Türkiye'nin yüzde 60'ını oluşturduğunu belirterek başörtülü kadınların istihdamı önündeki engelin tek maddede özel bir vurgu geçmesi gerektiğinde ısrarcı oldular.

Toplumsal cinsiyet derslerinin sadece İletişim Fakültelerinde değil, daha aşağı eğitim kurumlarında verilmesi gerektiği belirtildi. İlköğretimde de bu derslerin verilmesi gerektiği belirtildi. Ancak ilköğretimlerde medya okur yazarlığı dersinin ne kadar başarılı olduğu göz önüne alınması gerektiği belirtildi.

Giyim tercihi, yaşam tarzı, cinsel yönelimi nedeniyle kadınların ayrımcılığa uğradığı maddesi uzun tartışmalar sonrası kabul edildi.

Sonuç bildirgesi büyük oranda hazırlandı. Acil eylem planı maddeleri hazırlandı.

Medialog Platform ve GYV Kadın Platformu tarafından 5-6 Mart 2011 tarihinde Bolu Gazelle Resort Otel’de Medya’da Kadın Algısı: İstismar ve İstihdam konulu calıştay yapılmış ve aşağıdaki metinde mutabık kalınmıştır:

1) Medyada kadın yanlış ve eksik temsil edilmektedir.

2) Kadın, çoğunlukla özne değil tüketim nesnesi olarak sunulmaktadır:

A) Reklamlarda tüketim maddesi olarak kullanılmaktalar

B) Birinci ve arka sayfalarda bedenleriyle, üçüncü sayfada mağdur olarak yer almaktalar

C) Dijital medyada kadınların sadece bedenleriyle gündeme gelmesi ve ayrımcı yaklaşım. Okur yorumlarında hiçbir kısıtlama olmaması

3) Medyada kadına karşı önyargı, cinsiyetçi yaklaşımlar, şablon ifadeler (fettan kadın vs.), nefret söyleminin yaygınlığı söz konusudur.

4) Kadınlara ikincil roller atfedilmektedir.

5) Erkek egemen medya diliyle ilgili sorunlar göze çarpmaktadır: Ayrımcı ve ötekileştiren dilin kullanılması. Kadına yönelik suçları (şiddet, taciz, tecavüz, cinayet) olumlayan tarzda bir dilin kullanılması.

6) Yaftalama ve etiketleme yoluyla kadının değersizleştirilmesi, itibarsızlaştırılması. Kadınlara karşı ideolojik, dini, sosyal, sınıfsal, ekonomik, kültürel, etnik temelli ayrımcılık yapılması.

7) Farklı kadın temsillerinin (boşanmış, bekar anne veya azınlık mensubu kadının) yok sayılması, kadının tektipleştirilmesi.

8) Medyada özdenetim mekanizmasının iyi işlememesi.

9) Kadın ve erkeklerin, insan haklarına uygun çalışma koşullarının olmaması.

10) Sendikasızlaşma: Medya mensubunun haklarını düzenleyecek örgütlenmenin yokluğu.

1) Türkiye’nin de taraf olduğu Avrupa Sınır ötesi TV Sözleşmesi (1992) ve “Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi” (1985) sözleşmesine uyulması. (link)

2) Toplum içindeki farklılıkların temsiline olanak veren yeni bir medya yapılanmasının gerçekleştirilmesi

3) Medyada eşit temsili sağlamak için kadınların karar verici mekanizmalarda yer almasının teşvik edilmesi.

4) Başörtülü kadınların medyadaki istihdamında ayrımcılığın önlenmesi.

5) Kadınların, dini, kültürel veya geleneksel yaşam tarzları veya cinsel yönelimleri nedeniyle istihdamda ayrımcılığa uğramasının engellenmesi.

6) Meclis’teki Kadın-Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu benzeri bir mekanizmayı her medya grubunda kurmak.

7) Başbakanlığa bağlı Kadının Statüsü Gn. Müdürlüğü’nün yanı sıra üniversitelerin ilgili bölümlerinin medyada kadının istihdam ve istismarıyla ilgili düzenli araştırma yapması.

8) Eğitim: Kadından Sorumlu Devlet Bakanlığı’nın yerel medyada başlattığı toplumsal cinsiyet eğitiminin ulusal medyaya da taşınması.

9) Nefret üreten, kadına yönelik olarak işlenen suçları olumlayan ve meşruiyet kazandıran medya diline son verilmesi.

10) İzleme: Medyada kadın aleyhine yapılan haberlerin STK’lar tarafından tespiti, teşhiri ve takibinin yapılması.

11) Kadına karşı şiddetin sadece bedensel değil ruhsal travma boyutunun da medya tarafından gündeme getirilmesi. Şiddete uğrayan kadınlar için kurulan “Alo 183” hattının medyada yaygın olarak işlenmesi.

12) Mobbing (işyerindeki sistematik-psikolojik şiddet) konusunun gündeme getirilmesi.

13) Kamuoyunda cinsiyete dayalı ayrımcılık konusunda farkındalık kampanyalarının başlatılması, yaygınlaştırılması ve bu çalışmalara erkeklerin de katılımının sağlanması.

14) Tüm kamu kurum ve kuruluşlarında uygulanan hizmet içi eğitim programlarına toplumsal cinsiyet konu başlığının eklenmesi.

15) İlköğretimden itibaren tüm eğitim kurumları ve özellikle iletişim fakültelerinde toplumsal cinsiyet derslerinin zorunlu olması.

16) Yerel, ulusal ve sosyal medya çalışanları için toplumsal cinsiyet ile ilgili çalıştayların düzenlenmesi.

17) Okur temsilciliğinin yaygınlaştırılması, etkinleştirilmesi ve kadına yönelik ayrımcı dilin bertaraf edilmesi süreçlerine okurların da katılımının sağlanması.

18) İnternetle ilgili yapılması planlanan (haber sitelerine yönelik) yasal düzenlemede kadına yönelik ayrımcılık, nefret söylemi ve suçlarına karşı önlem alınması.

19) Medyada çalışan kadınların özlük haklarının iyileştirilmesi için somut önlemler alınması. Örneğin, işyerinde kreş açılması, kamudaki ücretsiz izin uygulamasının özel sektörde de hayata geçirilmesi.

 20) Kadının teşhir ve tüketim nesnesi olarak sunumuna ve istismarına son verilmesi.

Kadın cinayetlerinin önlenmesi ve sebeplerinin araştırılması için sivil toplum örgütleri, devlet ve medyanın acil ve somut bir çözüm konusunda işbirliği yapması.