10/07/2008 | Yazar: Barış Sulu
Lambdaistanbul LGBTT Dayanışma Derneği iki yıla yakın bir süredir, İstanbul Valiliği İl İnsan Hakları Kurulu’nun dikkatini, LGBTT bireylere yönelik polisin gerçekleştirdiği insan hakları ihlallerine çekmeye çalışıyor. Valilik ilk önce görmezden geldi, Lambdaistanbul gönüllüleri yılmadı. İkinci seferde dilekçelerini İstanbul Valiliği İl İnsan Hakları Kurulu’nun yanında aynı zamanda Başbakanlık İnsan Hakları Kurulu Başkanlığı ve TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’na gönderdiler. Ve TBMM İnsan Hakları inceleme Komisyonu’nun ve Başbakanlık İnsan Hakları Kurulu Başkanlığı’nın talebi doğrultusunda, Lambdaistanbul’un başvurusunu yeniden incelemek için bir komisyon kuran İstanbul Valiliği İl İnsan Hakları, ilk seferde rutin işler diyerek gözardı ettiği insan hakları ihlallerini bu sefer görmezden gelemedi. Bu süreci Lambdaistanbul gönüllüsü Bora Bengisun ile görüştük.
Lambdaistanbul LGBTT Dayanışma Derneği iki yıla yakın bir süredir, İstanbul Valiliği İl İnsan Hakları Kurulu’nun dikkatini, LGBTT bireylere yönelik polisin gerçekleştirdiği insan hakları ihlallerine çekmeye çalışıyor. Valilik ilk önce görmezden geldi, Lambdaistanbul gönüllüleri yılmadı. İkinci seferde dilekçelerini İstanbul Valiliği İl İnsan Hakları Kurulu’nun yanında aynı zamanda Başbakanlık İnsan Hakları Kurulu Başkanlığı ve TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu’na gönderdiler. Ve TBMM İnsan Hakları inceleme Komisyonu’nun ve Başbakanlık İnsan Hakları Kurulu Başkanlığı’nın talebi doğrultusunda, Lambdaistanbul’un başvurusunu yeniden incelemek için bir komisyon kuran İstanbul Valiliği İl İnsan Hakları, ilk seferde rutin işler diyerek gözardı ettiği insan hakları ihlallerini bu sefer görmezden gelemedi. Bu süreci Lambdaistanbul gönüllüsü Bora Bengisun ile görüştük.KAOS GL 10/07/2008
Barış Sulu, Ankara
Lambdaistanbul ve İstanbul Valiliği İl İnsan Hakları Kuruluna başvuru süreci nasıl başladı? Ve ilk seferde valilik ne dedi?
Lambdaistanbul Derneği, Beyoğlu İlçesi sınırları içinde olan 19 hak ihlalini 09/04/2007’de İstanbul Valiliği İl İnsan Haklarına kuruluna başvurdu. İnsan Hakları Kurulu 5 ay sonra 18/09/2007’de verdiği yanıtta, ‘Yapılan incelemede; iddia ve şikayetleriniz ile ilgili olarak İl Emniyet Müdürlüğünden, Şişli Kaymakamlığından, Beyoğlu Kaymakamlığından bilgi istenilmiş, İl Emniyet Müdürlüğü ve Şişli Kaymakamlığı’nın cevabı yazılarında; kayıtlarında ve ilçe dâhilinde söz konusu iddia ve şikayetler ile ilgili olaylara rastlanılmadığı bildirilmiştir, Beyoğlu Kaymakamlığının 03.08.2007 tarih ve 2199 sayılı yazısından; İlçe dâhilinde bulunan muhtelif yerlerde hayat kadınları ve travesti şahıslar tarafından fuhuş yapıldığı, yoldan geçen şahıslara vücutlarını sergileyerek, bu şahıslara alenen sokak ortasında pazarlık yapıp evlere götürdükleri diğer sokak sakinlerinin rahatsızlık duydukları yönünde şikayetler ve ihbarlara istinaden mahkemeden alınan arama kararı ile Emniyet Mensupları tarafından usulüne uygun olarak arama yapıldığı ve suçüstü ve suç unsuru tespit edilen şahıslar hakkında gerekli yasal işlemlerin yapıldığı anlaşılmıştır. Konunun 03.09.2007 tarihli İl Kurulu toplantısında değerlendirilmesi sonucunda; ilimizde, özellikle Beyoğlu ilçesinde, emniyet görevlileri tarafından, travesti ve transseksüellere yönelik ihbar ve şikâyetler üzerine kamunun huzur, sükûn ve düzenini sağlamak amacıyla asayiş görevinin ifası sırasında bir hak ihlali tespit edilmemiş olmakla birlikte; görevlilerin prosedüre titizlikle uymaları; hak ihlallerine neden olabilecek uygulamalara fırsat verilmemesi konusunda gerekli hassasiyetin gösterilmesi görüşüne varılmış olup, İl Kurulu Kararımız 13.09.2007 tarih ve 36028 sayılı yazımız ile İl Emniyet Müdürlüğüne bildirilmiştir.’ deniyordu.
İstanbul Valiliği İl İnsan Hakları Kurulunun verdiği cevap üzerine Lambdaistanbul ne yaptı?
Bu yanıt üzerine Lambdaistanbul Derneği, Aralık 2007’de bu sefer sadece İstanbul Valiliği İl İnsan Hakları Kuruluna değil, aynı zamanda TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığına 33 vaka için yeniden başvurdu. Ve İstanbul Valiliğinin yaptığı araştırmanın yetersiz olduğunu ve yeniden yapılmasını da talep etti ve Valiliğin polisin işkence ve kötü muamelesini rutin işlemler olarak değerlendirmesini protesto etti.
Peki Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı ve TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu dilekçenizi dikkate aldı mı?
Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı 14.12.2007’de tarihinde, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’da 27.02.2008’de İstanbul Valiliği İl İnsan Hakları Kurulu’na yazı yazarak başvurumuz hakkında inceleme yapılmasını istedi. Bunun üzerine İstanbul Valiliği İl İnsan Hakları Kurulu bünyesinde üç kişilik özel bir komisyon kurulmuş. Bu özel komisyon Lambdaistanbul, Taksim İlk Yardım Eğitim ve Araştırma Hastanesi personeli ile görüşüyor. Taksim Polis Karakolunda inceleme de bulunuyor ve genel olarak olumlu bir raporu yazıyor. Bu rapor doğrultusunda 18/06/2008 İstanbul Valiliği İl İnsan Hakları kurulu da bir rapor gönderdi bize.
Bu rapordan önemli noktaları aktarabilir misiniz?
Taksim İlkyardım Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin vermiş olduğu adli raporların yetersiz olduğu iddiamıza istinaden komisyon hastane personeli ile görüşmüş. Komisyon hastanenin fiziki ve personel yetersizliğinden kaynaklanan problemler var diyor. Yani şikâyetleri destekleyen somut durumlar var diyor komisyon. Kişilerin araç içinde muayene edilmesi polisten kaynaklanmıyormuş, hastanenin yetersiz olduğunu söyleyen hastane yetkililerinden kaynaklanıyormuş. Hastane hem normal acil vakalarına hem de adli vakalara yetişemiyormuş. Komisyonun iki önerisi var: Kişiler hastaneye karakol sevki olmadan geldiklerinde adli muayene olamamaktadır. Bu durumda hastane kişiyi muayene edip bilgileri kaydetsin ve kişiye adli rapor alma yöntemi hakkında bilgi versin. Beyoğlu bölgesinde adli vakalar için ayrı bir sağlık inceleme birimi kurulsun. Komisyon bu önerisini ilgili yerlere iletecek.
Polislerin LGBTT bireylere karşı hak ihlalinde bulunduğu iddiamıza istinaden komisyon diyor ki: ‘Hukuka aykırı ölçüde olmasa da polis kendi kişisel değer yargısı, ahlak ve sorumluluk anlayışı çerçevesinde LGBTT bireylere sert davranıyor.’
Karakolun önünden geçen kişilere polisin hak ihlalinde bulunduğu iddiamıza karşılık komisyon diyor ki: ‘Taksim Karakolu’nun köşesinde bulunan kafeterya'da yemek yiyen insanların çoğu iddia sahibi veya onlar gibi yaşam şekli olan insanlardan teşekkül etmektedir. Bu gözlemden yola çıkarak bu iddia doğru değildir!’
Komisyon Taksim Polis Karakolu’nu fiziki şartları açısından incelemiş ve yürütülmekte olan işlemler hakkında bilgi istemiş ancak mevzuata aykırı bir duruma rastlamamış.
Sonuç olarak İl insan Hakları Kurulunun söylediklerini toparlayacak olursak…
Komisyon diyor ki, hem kurumsal hem de kişisel düzeyde sorunlar var. Polisin zaman zaman hukuk ve mevzuatın kendisine tanıdığı yetkiyi aşması durumu var ancak bu durum polisin kendi kişisel inanç ve ahlaki değer yargılarından kaynaklanıyor. Bundan sonra hak ihlallerinin yaşanmaması için gereken hassasiyet gösterilmeli. Belediyeler, üniversiteler, sivil toplum örgütleri, meslek örgütleri ve sosyal hizmetler çocuk esirgeme kurumu işbirliği ile polise ve sağlık personeline insan hakları eğitimi verilmeli.
Lambdaistanbul olarak bundan sonra ne yapmayı düşünüyorsunuz?
Bundan sonra Lambdaistanbul hukuk komisyonu olarak polise ve sağlık personeline genel olarak insan hakları özel olarak da LGBTT konularında eğitim verilmesi için bir eğitim programı hazırlayacağız. Bu programı yazın hazırlayıp Eylül ayı gibi İstanbul Valiliği’ne ve Türk Tabipler Birliği’ne sunacağız.
Bu eğitimi Lambdaistanbul mu verecek?
Bu eğitimi Lambdaistanbul olarak biz vermeyeceğiz. Sadece eğitim programı önereceğiz ve bu eğitime su eğitimcileri çağırabilirsiniz diyeceğiz. Valilik İnsan Hakları Kurullarının görevlerinden birisi bu tarz insan hakları eğitimleri organize etmek. Biz de kurula organize edeceği eğitimlerde içeriksel destek vermenin yanı sıra, eğitimci olarak çağırabilecekleri uzmanlara dair bilgi vermeyi planlıyoruz.
Bu çalışmayı Lambdaistanbul olarak istanbul'da pilot olarak yürütüyoruz. İstanbul’da bu eğitim kabul edilirse LGBTT Hakları Platformu olarak daha sonra İçişleri Bakanlığı’na başvurup ülke çapında eğitim isteyebiliriz. Bu pilot çalışma bize konuda neler yapabileceğimize dair, nasıl yapabileceğimize dair deneyim sağlayacak diye düşünüyoruz.
Peki 2008 yılı vakaları için yeniden dilekçe yazmayı düşünüyor musunuz?
2008 başında beri 17 raporlama yaptık. Bu yeni raporlarla yine TBMM'ye, Başbakanlık’a, İstanbul Valiliği İl İnsan Hakları Kurulu’na ve bu sefer ilk kez Beyoğlu İlçe İnsan Hakları Kurulu'na da başvuracağız.
Etiketler: yaşam
