Türk sinemasında değişen erkeklikler

 

Nizam, “Tatar Ramazan’dan Komser Şekspir’e Kadir İnanır Örneği ile Sinemada Değişen Erkeklik” başlıklı sunumuna "Sinemada erkelik imgesi kültürel sosyo-ekonomik gelişmelerden doğrudan etkilenmiştir” sözleriyle başladı.  

 

1990’lar ve 2000’ler sinemasında erkeklik temsillerinin bariz bir şekilde değiştiğini dile getiren Nizam, sunumunda ilk olarak sinemada erkeklik temsillerinin nasıl olduğunu tarifleyen kuramcılara yer verdi. Buna göre,Brannon bunu şöyle tarifliyor:

 

·        Tüm kadınsı davranış ve özelliklerden kaçınma

·        Başarı, statü kazanımı ve ekmeğini kazanma yetkinliği

·        Güç, güven ve bağımsızlık

·        Saldırganlık, şiddet ve cesaret

 

O’neil’e göre ise erkeklik kavramları;

·        başarı, güç ve yarışma

·        duyguların kontrolü

·        iş ve aile ilişkileri arasında çatışma

·        Duygularının sınırlandırılması olarak belirlenmiştir.

 

Türk sinemasında erkeklik söyleminin filmlerde üretilen imgeler aracılığıyla toplumda var olan erkeklik tanımlarını pekiştirip desteklediğini söyleyen Nizam erkeklik temsillerine dair şu ifadelerde bulundu.

 

“Değişen toplumsal ilişki biçimlerinin geleneksel  değer sistemlerince şekillendirilmiş erkeklerin dünyasında yol açtığı gerilim ve dönüşümün çoğunlukla bir grup erkeğin dayanışması ve omuz omuza yaşam mücadelesi şeklinde kurgulandığı bu filmler, problemleriyle baş edemeyen, güçsüz, otoritesini kaybetmiş, başarısız, kendini gerçekleştiremeyen erkeklik temsillerini de beraberinde getirmekte.

 

“1990 yapımı Tatar Ramazan filmini ve 2000 yapımı Komser Şekspir’i değerlendirdiğimizde koğuş ağasından hapishane müdürüne herkese racon kesip oyunu bozan tatar  ramazandan makyaj yaparak tiyatroda rol almaya kadar uzanan çizgide Komser Şekspir sonrası beyaz eşya reklamı ve ‘günde’ buluşan kadınlara servis yaptığı çay reklamı ile Kadir İnanır Türk toplumunda değişen erkeklik imgesinin canlı örneğidir.”