04/05/2018 | Yazar: Kaos GL
Gey ve biseksüel erkek seks işçileri sosyal hizmetlerde hangi zorluklarla karşılaşıyor?
Eşcinsel ve biseksüel erkek seks işçileri sosyal hizmetlerde hangi zorluklarla karşılaşıyor?
Hans Knutagård tarafından kaleme alınmıştır.
Gey ve biseksüel erkek seks işçilerinin sosyal ve sağlık hizmetlerinde yarın karşılaşacağı zorluklar nelerdir? Bu kısa makalede, bir vaka çalışması olarak, genç bir İsveçli gey erkek seks işçisini farklı mekânlarda; bir genelevde, bir eskort kurumunda ve onun özel işinde nasıl izlediğimi tanımlayacağım.
Amaç, karşı karşıya kaldıkları ayrımcılık ve damgalama karşısında erkek seks işçileri için sağlık eşitliğini güçlendirme ve HIV’den korunma biçimlerini araştırmak. Çalışma sekiz yarıyapılandırılmış niteliksel görüşme, resmi olmayan sohbetler, etnografik saha çalışması ve Ethan’ın kişisel günlüğüne erişimi de içeriyor. Veriler, kodlamaların ve materyalin toplanması birbiriyle ilişkili süreçlerdir. Materyali analiz etmek için kullanılan teorik konumlar ise sosyal sermaye ve kültürel tarihsel aktivizm teorisine dayanmaktadır.
Erkek seks işçileri üzerine araştırma, kadın seks işçileriyle kıyaslandığında, son dönemde artış göstermiş olmasına rağmen hâlâ nadirdir. İnsanların seks hizmeti alıp satma olgusu ve seks ticareti sektörü İsveç’teki kamusal gündemin üst sıralarda olagelmiştir. Seks işçileri olgusu üzerine geniş bir perspektifler çeşitliliği mevcuttur. Buna rağmen, söylemde iki majör tema arasında ayrım yapmak mümkündür. İlki, bir mağdur olarak seks işçisidir – burada o, kendi yaşamı üzerinde ve seks hizmeti satış ve ticaretinde sınırlı bir kontrolü olan bir birey olarak değerlendirilir. Öte taraftan, seks işçisinin kendi yaşamı ve işinin kontrolüne sahip olduğu bir durum da vardır. Bu makale, erkek seks işçilerinin hem mağdur hem de aktör olduğunu varsayar. İkinci olarak, çalışmaların çoğu, perspektiflerini seks işçisinin kişisel karakteri veya çevresine dayandırır. arasındaki karşılıklı etkileşimde karşılaştığı yerden almaktadır.
O halde çok kısaca Ethan’ın öyküsü nedir?
Ethan (takma isim) 1984’te, farklı etnik arkaplanlar ve farklı dinlerden gelen ebeveynlerden, İsveç’te doğdu. Bunun sonucunda belirsiz bir Akdenizli ve androjen bir dış görünüşü vardır ve bu görünüş onu daha genç göstermektedir. Ethan bu özelliğini seks işçiliği konusunda da bir avantaj olarak kullanmıştır.
Ethan cinsel açıdan her zaman oldukça aktifti. Onu destekleyen bazı arkadaşları bulduktan sonra lisede gey olduğu “açığa çıkmaya” başladı. 14 yaşında Ethan bilinçli bir şekilde ilk defa seks hizmeti sundu. İnternet’teki bir gey topluluğu sitesinde arkadaş ararken, 40 yaşındaki bir erkekten ücret karşılığında seks yapma teklifi aldı. Bu Ethan’a oldukça ilginç gelmişti ve denemek istiyordu. Cinsel ilişkinin karşılığında Ethan 200 euro aldı. Bu deneyime dayanarak artık stratejik olarak seks hizmeti satmaya başladı ve bu sayede pazarlık ve sosyal yetenekler ile müşterilerinin istediği cinsel faaliyetlerde maharet kazandı.
Ethan 20 yaşındayken yaz boyunca Avrupa’da seyahat etti ve büyük bir başkenti gezerken parası tükenince şansını denemeye karar vermişti. Ethan bununla ilgili olarak günlüğüne, “Bir macera gezisindeyim” diye yazmıştı. Cebinde sadece 50 euroyla, kaldığı genç hostelinde gey haritasını açtı ve hemen köşede bir gey genelevi buldu. Genelevde Ethan, müşterilerini seçebiliyor ve cinsel tercihleri kendininkiyle uymayan bir müşteriye hizmet etmek zorunda kalmıyordu. Kendi anlatımına göre genelevde çalışırken kendisini çok güvende ve deneyimli hissediyor; aynı zamanda da kendi yaşamı üzerinde en fazla güce sahip olduğu bir dönemde olduğunu düşünüyordu. Genelevde tam zamanlı olarak çalışmak, ona hem mali kaynak sağlamış hem de karşılık elde edebileceği bir arkadaş ağı oluşturma, sosyal sermaye, imkanı vermişti. Ethan küçük bir oda kiralayabilmiş ve aynı zamanda gelecekteki mesleği için eğitim alma olanağı bulmuştur. Genelevde çalışma böylece, paraya ihtiyacı olduğunda başvurduğu yarım zamanlı bir işe dönüştü.
Bir yıl sonra Ethan bir gey eskort hizmetinde çalışmaya başladığında yine paraya ihtiyacı vardı. Ethan, seks türü veya ödeme biçimi konusunda müşteri üzerinde herhangi bir etkiye sahip olmayan bir nesne gibi hissediyordu kendini. “Sanki tüm onurum benden alınmıştı” diyordu. Acenta’nın onu ne zaman arayacağı konusunda hiçbir kontrolü yoktu; çalışması gereken saatler üniversitedeki eğitimiyle çakışabiliyordu. Ethan kendisini, farkında olmadığı ya da etkileyemeyeceği faktörler yüzünden seçilen bir ticari meta gibi hissediyordu. Bir yerden taksiyle alınıyor ve bilmediği bir yere götürülüyor, seks hizmetinden önce müşteriyle hiçbir şekilde iletişim kurmuyordu. Bu yaklaşım Ethan’a, hayattaki hedeflerini yerine getirme konusundaki isteğini kaybetmesiyle sonuçlanan büyük bir darbe vurdu. Kontrole sahip olmadığında, kendisini kontrol edecek takati yokmuş gibi hissediyordu, sanki karşılaştığı durumların bir kurbanıydı. Ethan, tam zamanlı eğitime devam ettiğinden bir süreliğine akademiye geri dönmüş ve aktif seks hizmetini bırakmıştı. Üç yıl sonra Ethan kendi işini kurdu ve kendi küçük işletmesinin şefi olarak, işin başında olmayı, kontrol ve organize etmeyi deneyimledi. Şimdi kendisini dilediği gibi takdim edebilir ve performe edeceği veya yer alacağı seks türünü detaylı şekilde tarif edebilirdi.
Bunu nasıl anlayacağız?
Önemli bir faktör de, kültürel tarihsel aktivite teorisi temelinde, bir bireyin diğer insanlar veya kendi sosyal alanındaki kimseyle doğrudan buluşmamasıdır; onlar insani faaliyet aracılığıyla dolayımlanır. Bir birey bu faaliyetler aracılığıyla gelişir ve bu faaliyetler sonsuz bir hareketler, değişimler, yeniden modellemeler ve gelişme sürecidir. Bir kişi, yaşamı boyunca, bilinçli ya da bilinçsiz olarak parçası olduğu “kendini harekete geçiren” bir dizi faaliyette bulunur. Gündelik etkinliğin ve bireysel “harekete geçmenin” tümünde de, kişi deneyimlere sahiptir ve bu deneyimler aracılığıyla kendi benlik saygısını ve kişiliğini inşa eder. Bu diyalektik ilişkide, kolektif gelişme her zaman kişisel gelişmeyi önceler ve bu nokta, benim bulgularımda analiz ettiğim bu çifttaraflı perspektifte mevcuttur.
Birinci olarak, değişik faaliyetlerde Ethan diğer insanlarla bir araya gelir ve diğer ortamlarla etkileşim içine girer. Seks ticaretinde olduğundan, bu faaliyetin içinde olan insanlarla buluşur ve dolayısıyla aldığı tavsiyelerin çoğu da benzer faaliyetler için olacaktır. Öte taraftan, yalnızca en yakın arkadaşları onun seks hizmeti verdiğini bilmektedir; damgalayıcı bir şey olduğunu bildiğinden seks hizmeti sattığını ailesine ve başkalarına, annesine bile açıklamamıştır. Bu nedenle onların desteğinden faydalanamıyor, seks hizmetini gizlemek inanılmaz enerji ve vaktini alıyor, bu durum da onun için stresli oluyordu. İkinci olaraksa, başlangıçta, seks hizmetinden para kazanmak onun için bir başka amaçtı, ancak sonunda sosyal sermayesinin erimesiyle, seks onun için temel faaliyet haline gelmişti. Sosyal sermaye kavramı, kişisel düzeyde, amaç-hedefli faaliyetlerce harekete geçirilmiş ve erişilir olan sosyal yapılarda saklı olan kaynaklarla birlikte, ödeme bulabilmek için sosyal ilişkilere yapılan bir yatırım olarak tanımlanır. Ben Ethan’ı zaman içinde izlerken, o özellikle de tümü az ya da çok seks hizmetiyle bağlantılı olan, sadece sınırlı bir dizi faaliyet içindeydi. Yaşamda bir değişime gitmek için, diğer faaliyetlerindeki insanlarla daha genel bir ilişki türü geliştirmeye ve sürdürmeye ihtiyacı bulunmaktadır.
HIV/sağlık korumasına yeni ve farklı yaklaşımlar düşünmek
Sosyal güvenlik hizmetleri Ethan’a yardım teklifi sunma konusunda başarısızdır. Üstelik Ethan, yeterli eğitimsel ve istihdam vasıflarına sahip değildir. Sosyal hizmetlerin ve kamu sağlık programlarının erkek seks işçilerini bir sorun olarak kabul etmemesi ve internet kullanımı gibi bir dizi geniş müdahaleyle ulaşabilmek için yeni teknolojileri anlamaması da iki büyük sorun teşkil eder. HIV-koruma hizmetleri özellikle de internet üzerinde oldukça işlevli olduğundan toplum da kendi HIV-koruma stratejilerini yeniden düşünmek zorundadır. Benim çalışmamın kilit bulgusu, dışsal seks hizmeti faaliyeti, bir genelev, bir eskort acentesi ve onun kendi özel işi ile genç bir adamın iş yeri sahipliğine dönük içsel tecrübesi (acente kapasitesi) arasında karşılıklı bir bağlantı olduğudur. Üstelik, seks hizmeti satma faaliyetleri, toplumun daha geniş yapılarında saklı bulunur. Bu durum, Ethan’ın seks hizmetini utanç verici, damgalayıcı ve görünmez kılan faaliyetlerdeki normları ve eylemleri organize eder. Acente düzeyine bağlı olarak, Ethan’ın mağduriyete açıklıkla başa çıkma yetisi ve bilinci değişmiştir. Bulgular, özellikle de seks hizmeti faaliyetlerine bağlı olarak, başta internet kullanımı olmak üzere, şimdi HIV/sağlık korumasına yeni ve farklı yaklaşımları yeniden düşünmemiz gerektiğini göstermektedir. Çalışma, kişilerin kendi yaşamlarının idaresinde olduklarında, sağlıklarını ve sosyal ve ekonomik geleceklerine özen göstermesinin çok daha muhtemel olduğu sonucuna ulaşır.
Bu yazı Kaos GL Dergi'nin Sosyal Hizmet dosya konulu 148. sayısında yayınlanmıştır.
Etiketler: insan hakları, sosyal hizmet
