16/02/2017 | Yazar: Aslı Alpar

Van’da 12 yıldır kadın hakları mücadelesi veren bağımsız dernek VAKAD’ın kapatılmasından kısa bir süre sonra KADEM Van Şubesini açtı. Süreci Zozan Özgökçe ile konuştuk.

Zozan Özgökçe: VAKAD’ın kapatılması kadınlara gözdağı! Kaos GL - LGBTİ+ Haber Portalı

Van’da 12 yıldır kadın hakları mücadelesi veren bağımsız dernek VAKAD’ın kapatılmasından kısa bir süre sonra KADEM Van Şubesini açtı. Süreci Zozan Özgökçe ile konuştuk.

Van’da kadın hakları için mücadele eden Van Kadın Derneğinin (VAKAD) kapatılmasının üzerinden üç ay geçti. VAKAD, 11 Kasım’da yayınlanan KHK (Kanun Hükmünde Kararname) ile “milli güvenliğe tehdit oluşturduğu” gerekçesiyle kapatıldı. Derneğin, arşivi, kütüphanesi ve danışan kadınların doldurduğu başvuru formlarına dahi el koyuldu. Van’da belediyelere kayyum atandığından kadın merkezleri de kapandığı için kadınların gidecek bir yeri, danışacak bir adresi artık yok.

2004 yılından beri kadınların ve bölgedeki LGBTİ’lerin hakları için mücadele eden VAKAD’ın kapatılmasının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kızının yönetici olduğu Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM) Van’da temsilciliğini açtı. Tüm bu gelişmeleri, kapatılan VAKAD’ın kurucularından Zozan Özgökçe ile konuştuk.

VAKAD’ın kuruluş süreci hakkında konuşalım mı biraz?

VAKAD’ı 2004 yılında 7 kadınla birlikte kurduk. Derdimiz Van’da ve çevre illerdeki kadınların karşılaştığı şiddet ve ayrımcılıkla mücadele etmek ve kadınların güvenebileceği bağımsız bir yer oluşturmaktı. Öyle de oldu. Van’da şiddet gören, ayrımcılığa uğrayan ya da sosyalleşme ihtiyacı olan kadınlar derneğimize geldi. Tamamen bağımsız bir dernek olduğu ve yalnızca kadınların çıkarını gözeten bir dernek olduğumuz için, farklı görüşlere sahip kadınlarla bir arada olduk ve birlikte mücadele ettik.

Hangi konularla ilgilendi VAKAD?

En fazla şiddete karşı mücadele ettik. Ama kadın istihdamı ve LGBTİ’lerin hakları için de vardı VAKAD. Van depreminde VAKAD büyük bir çaba gösterdi, depremden daha fazla yara alan kadınlar için örgütlendik, bir kadın ağı oluşturduk. Bu süreçte o kadar iyi örgütlendik ki ilk kapatma davası açıldı VAKAD’a.

VAKAD’ı orada kapatamadılar, OHAL’de fırsat yarattılar yani?

Hakkımızda hazırlanan iddianamede deprem sürecinde VAKAD’ın yaptığı yardım ve destek çalışmaları “örgüte yardım ve halkın sempatisini kazanmak” amaçlı olduğu iddia ediliyordu. “Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanununun onaylanmasının ardından yalnızca bize değil, 10 ayrı derneğe karşı dava açılmıştı. Hâkim iddianameyi reddettiği için o gün “başarılı” olamadılar. OHAL ise iyi bir fırsat sundu.

Bir arada duran kadınlardan korktular herhalde?

Muhalif olanın susturulduğu günler yaşıyoruz. Erkek şiddetini eleştiren, ataerkiye karşı ses çıkaran, itaatkâr olmayan kadınların bir arada duruşu tedirgin etmiştir iktidarı. VAKAD’a gelen, eril tahakküme karşı duran kadınlara bir gözdağı olduğunu düşünüyorum bu sürecin. VAKAD üyesi özel sektörde çalışan bir arkadaşımız, “terörle ilişkilendirilen bir derneğe üye olmak” gerekçesiyle işinden atıldı. Yani diyorlar ki, bizim istediğimiz kadın olmayacaksanız, derneğinizi kapatırız, sizi işsiz bırakırız…

Bir de gözaltına alındın…

Bu süreçten farklı olduğunu düşünmüyorum gözaltına alınmamı. Mevzu kadın hakları olduğunda akla ilk gelen isimlerden biriyim, beni gözaltına aldıkları zaman, kadın mücadelesinde gönüllü olan tüm kadınlara “sizin de başınıza gelir” deniliyor aslında. Hak temelli, savunuculuk faaliyetlerinde bulunan derneklerin kapatılması da bunun için.

KADEM’in Van’da şube açmasını nasıl yorumluyorsun?

VAKAD, her zaman bağımsız olmayı kendine ilke edindi, hiçbir siyasi partinin propagandasını yapmadı, çünkü tek bir amacı vardı o da kadınların yaşadığı ayrımcılığı görünür kılmak, bu ayrımcılıkla mücadele etmek, dayanışmak ve bunu yaparken de ataerki ile hesaplaşmak. VAKAD’ın güçlü oluşunu iktidar sürekli başka örgütlerle temellendirmeye çalıştı, bağımsız olarak bu kadar güçlü olmasına anlam veremediği ve korktuğu için de derneği kapattı. KADEM’in Van’da şube açması da VAKAD’ın ve belediyelerdeki kadın merkezlerinin kapatılmasından bağımsız değil. Kadınların Van’da gidebileceği hiçbir yer yok şimdi. VAKAD varken kadınların gideceği adres belliydi. VAKAD varken kadınların gideceği adres belliydi. KADEM’in bağımsız olmadığı ortada. KADEM (Kadın ve Demokrasi Derneği) Van şubesinin açılışı, AKP’nin grup toplantısı gibiydi. Endişem şu, Van yaşayan kadınların mağduriyeti siyasi çevrelerce kullanılabilir, burası bir oy deposu olarak görülebilir. Bu da bizim yıllarca sürdürdüğümüz bağımsız olma tavrımızda asla kabul etmeyeceğimiz bir durum.

Sence bugün Van’daki kadınların, LGBTİ’lerin en çok neye ihtiyacı var? VAKAD’ın yokluğu onları nelerden mahrum edecek?

Şiddetten kaçtıklarında güvenilir bir adres, güvenilir insanlara ihtiyaçları var en çok. Ayrıca onları evlerinden, avlularından çıkarak her türlü sosyalleşme etkinliğine de... Kendilerini geliştirebilecekleri, yeniden var edebilecekleri mekânlar istiyorlar. VAKAD bu taleplerin hepsini karşılamaya çalışıyordu bugün bunların hepsinden mahrumlar.


Etiketler: kadın
İstihdam