14/04/2020 | Yazar: Aslı Alpar
“İyileşme Çizimleri”nin çizeri Melis Berk ile çizgilerini, şiddeti ve hayatta kalmayı konuştuk.
“İyileşme Çizimleri”ni duydunuz mu? Instagram’da “İyileşme ÇFizimleri” isimli bu hesap “cinsel şiddetten, duygusal şiddetten, fiziksel şiddetten, iyileşme üzerine, kuir, vegan ve feminist çizimler” olarak tanıtıyor kendini.
“Kurumsal cinsel şiddet politikalarınız nerede” diye soruyor, “Şiddet geçmişimden ibaret değilim” diyerek hayati bir noktayı hatırlatıyor ve özetle “hayattayım” diyor. İyileşme Çizimleri’nin çizeri Melis Berk ile online ortamda görüştük; çizgilerini, şiddeti ve hayatta kalmayı konuştuk.
Melis Berk “Ben hayatta kaldım ve istiyorum ki başka insanlar da bu çizgileri görüp hayatta kalabilsinler“ diyor. Sözü ona ve çizgilerine bırakalım.
Ne zamandır çiziyorsunuz?
Daha önce de çiziyordum aslında. Sanırım 14 yaşında regl kanımla resim yapabileceğimi fark etmiştim ve regl kanımla resim yapmaya başlamıştım. Birkaç sene boyunca her ay yüzü olmayan insanlar çizdim kanla. Ancak bir süre sonra yorucu oldu çünkü regl kanını biriktirmenin kolay bir yolunu bulamamıştım, regl dönemimde eve tıkılıyordum. Bu sebeple ara vermiştim.
Ancak 2. Uluslararası Erkekler ve Erkeklikler Sempozyumu’ndaki “Karikatürde Erkeklik, Erkekliğin Karikatürü” atölyesine katıldım ve oradan yeniden çizebileceğime dair bir heyecanla ayrıldım.
Bir süredir de okulda resim dersi alıyorum.
Ne okuyorsunuz?
Boğaziçi’nde psikoloji üçüncü sınıftayım. Resim derslerinde daha çok replikalar yapıyoruz.
“Öfkeli olduğunuz bir konuda konuşmak kolay olmuyor”
İyileşme Çizimleri nasıl ortaya çıktı?
Çok sıkıldığım bir döneme denk geldi. Yaşadığım şiddetten yalnız hissettiğimde kimse bana inanmadığında Google’a şiddetten hayatta kalmaya dair sorular soruyordum, çıkan sloganlar ve pankartlara bakıyordum, hiç biri Türkçe değildi. Bu alanda ciddi bir boşluk olduğunu, hayatta kalanı güçlendirecek görsellerin hayatta kalan için çok değerli olacağını fark ettim.
Diğer yandan uzun zamandır istismar ve şiddet konusunda konuşmaya çalışıyorum ama nasıl yapacağımı da bilmiyorum çünkü öfkeliyim ve öfkeli olduğunuz bir konuda konuşmak kolay olmuyor. Takip ettiğim bir instagram sayfasında karşılaştığım bir çizgi şöyle diyordu: “Özbakım, iyileşme, terapi, cinsel istismardan hayatta kalmak, yeme bozuklukları, HIV'le yaşamak ve cinsel ve üreme sağlığını stigmatize etmeyi nasıl bırakabileceğimiz üzerine daha fazla normallestirilmiş konuşma/sohbet istiyorum.” Bu görsel beni İyileşme Çizgileri’ni üretmeye teşvik etti sanıyorum.
Eser: Hannah Daisy
Böylece ilk çizgim ortaya çıktı.
İlk çizgin hangisiydi?
Hayatta kalana inan mesajını veren bir iş.
Hayatta kalana inanılması neyi değiştiriyor hayatta kalan için?
Özellikle maruz bırakılan yaşa ve şiddete göre değişebilir bu sorunun cevabı ancak şiddet her türlü yaşamın çok önemli bir parçası olur ve bizimle birlikte hayatımızdaki birçok şeyi bozabilir, yeniden yapabilir. Ve biri bize inanmadığında bu varlığımızı reddetmekle aynı anlama gelir. İnanmak benim var olduğumu kabul etmek demek.
Yalnızca insanlar için değil insan olmayan hayvanların da maruz bırakıldığı şiddete dair çizgilerin var…
Evet, bu alanda başka işlerim de var, zamanla paylaşacağım.
İyileşirken, iyileştiriyor
Neler göreceğiz peki?
Hayvan deneylerine karşı bir çizgim var. Üniversiteye başlamadan önce hayvan deneylerinin ne kadar yaygın olduğunu bilmiyordum, hayvan deneyi yapmayan bir okul varsa onu yazayım dedim ama öyle bir okul olmadığını gördüm. Daha sonra etik kurulların yönetmeliğini okudum, şiddeti şöyle tarif ediyorlar, “canını acıtacağız ama çok da acıtmayacağız, çok acıtırsak öldüreceğiz”. Böyle bir şey şiddetten hayatta kalan benim için kabul edilebilir bir tanım değil.
Her neyse Boğaziçi’nde de hayvan deneyleri yapılıyor, bıldırcın ve fareler üzerine. Benim de evimde deneyden kurtarılan bir fare var baktığım, ismi Halep. Bu dönemde hayvan deneyi yapan bir hocadan ders almak durumunda kaldım. Büyük bir ikilemdi benim için.
Özetle deney yapılan türler içinde en değersiz görülen türlerden biri fareler, onları çizmek istiyorum. Diğer yandan hayvanları yememek üzerine de çizmeyi deniyorum.
Çizgilerine nasıl bir ilgi var?
Çizmeye başlarken yapmak istediğim şey tam olarak şuydu: Şiddetle ilgili en kötü hissettiğim dönem 14-20 yaşlarım yani ergenlikti. Çok karanlık bir dönemdi ve o dönemde ben böyle çizimlerle karşılaşmış olsaydım benim için kurtarıcı olurdu. Ben hayatta kaldım ve istiyorum ki başka insanlar da bu çizgileri görüp kendilerini güçlendirsinler ve hayatta kalabilsinler.
Çizgilerime gelen tepkiler de bu yönde. Kötü bir dönemde olduğunu ama bu çizgilerin kendisine iyi geldiğini söyleyen bir takipçinin mesajı, çizgilerin işe yaradığını düşündürüyor. İstiyorum ki bu çizimleri beni iyileştirirken, başkalarını da iyileştirsin.
Son olarak, şiddetten hayatta kalanlara ne söylemek istersin?
Şiddetten hayatta kalan biri olarak gerçekten çok çektim. Kimse bana ne yaşadığımı ne beklediğimi ne istediğimi sormadı.
Ben bu çizgilerle insanlara bunu sormak istiyorum. Bilsinler ki çok fazla şey var bu konuda yapabileceğimiz ve sonsuza kadar yalnız hissetmeyecekler… Bir birimize bir şekilde ulaşabileceğimiz alanlar yaratıyoruz, yaratacağız.
Etiketler: kültür sanat, yaşam
